Làm thế nào để xác định đất vườn, ao trong cùng thửa đất có nhà ở ?

Trong Luật Đất đai năm 2003, 2013 đều có nêu về đất vườn ao theo phản ánh của ông Hồ Anh Hà (TPHCM) nhưng các văn bản hướng dẫn không nêu rõ thế nào là đất vườn ao trong cùng thửa đất có nhà ở.

• Kiến nghị về đất đai mất thời gian vì toàn họp để giải quyết
• Người mua đầu tư bất động sản những “cái bẫy” hay gặp phải ?
• Trường hợp nào sẽ được miễn giảm tiền sử dụng đất ?

Ông Hà hỏi, vậy căn cứ nào để xác định? Những trường hợp sử dụng đất được cấp Giấy chứng nhận và chưa cấp Giấy chứng nhận thì xác định như thế nào?

Cụ thể, ông Hà có 2.500m²_­­ đất được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 1998, loại đất là lúa hoặc mùa, cây hàng năm.

Hiện trạng sử dụng là có nhà ở tự xây dựng năm 1986 để ở cho đến nay, nhà ở chưa được hợp thức hóa hoặc công nhận nhà ở đất ở. Mặc dù, Giấy chứng nhận cấp năm 1998 là loại đất lúa hoặc mùa, cây hàng năm nhưng gia đình ông tự san lấp đất để xây dựng nhà ở năm 1986 khoảng 400m² và phần diện tích còn lại 2.100m² thì khoảng năm 2003 gia đình san lấp xung quanh nhà thành đất gò, vườn để trồng hoa màu như rau cải, cây hàng năm, và nuôi cá (việc san lấp đất không xin phép, không bị xử phạt).

Năm 2012, thửa đất này bị giải tỏa để thực hiện dự án đền bù theo Luật Đất đai 2003. Sau đó Ban Bồi thường áp giá tính bồi thường cho ông Hà là 300m² đất ở và phần còn lại 2.200m² được bồi thường theo giá đất nông nghiệp thuần. Theo giải thích của cán bộ làm bồi thường thì phần 2.200m² không được hỗ trợ đất vườn, ao vì thửa đất được cấp Giấy chứng nhận là loại đất lúa, mùa chứ không phải là đất vườn ao.

Theo bản vẽ hiện trạng bị thu hồi đất ghi nhận loại đất theo trích lục bản đồ 02 là lúa, mùa; phần ghi chú hiện trạng là Gò, CHN, CLN, Ao; theo loại đất trên bản đồ số năm 2004 thì ghi loại đất CHN, CLN, ao; phần ghi chú hiện trạng là gò, CHN, CLN, ao; Theo trích lục bản đồ 299/TTg thì loại đất là mùa (ĐM).

Ông Hà hỏi, như vậy, ông có được hỗ trợ đất vườn ao trong cùng thửa đất có nhà ở hay không?

Muốn khẳng định đất vườn ao thì căn cứ vào quy định nào? Có căn cứ vào loại đất được cấp Giấy chứng nhận để xác định không hay là căn cứ hiện trạng thực tế sử dụng theo bản đồ số đo năm 2004 để xác định?

Trường hợp nhà xây dựng không đủ điều kiện xem xét công nhận đất ở thì có được hỗ trợ đất vườn ao hay không (mặc dù quy định có nêu: Đất vườn ao trong cùng thửa đất có nhà ở)?

Xác định đất vườn ao có xét thời điểm hình thành đất vườn ao hay không (như trường hợp của ông Hà nêu trên đất vườn ao hình thành sau khi cấp Giấy chứng nhận, tự san lấp lên đất vườn, gò, ao để trồng rau, cây kiểng, ao nuôi cá, không xin phép)?

Bộ Tài nguyên và Môi trường trả lời vấn đề này như sau:

Theo quy định tại Khoản 1, Điều 103 của Luật Đất đai năm 2013 thì đất vườn, ao của hộ gia đình, cá nhân được xác định là đất ở phải trong cùng một thửa đất đang có nhà ở.

Việc xác định diện tích đất ở được thực hiện theo quy định tại Khoản 2, 3, 4 và 5 Điều 103 của Luật Đất đai.

Đối với phần diện tích đất vườn, ao còn lại sau khi đã xác định diện tích đất ở thì được xác định sử dụng vào mục đích hiện trạng đang sử dụng theo quy định tại Khoản 1, Điều 10 của Luật Đất đai, tức là được xác định theo nhóm đất nông nghiệp.

Đồng thời, Chính phủ cũng đã quy định cụ thể việc xác định diện tích đất ở khi cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất có vườn, ao gắn liền với nhà ở tại Điều 24 của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai.